Tỷ suất lợi nhuận là một chỉ số quan trọng trong lĩnh vực tài chính, giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh của một công ty. Là một yếu tố quan trọng cho thấy khả năng sinh lời và hiệu quả của một khoản đầu tư hoặc hoạt động kinh doanh. Bài viết dưới đây, OneDay sẽ cung cấp kiến thức về tỷ suất lợi nhuận, cách tính và ý nghĩa của chỉ số này.
1. Tỷ suất lợi nhuận là gì
Tỷ suất lợi nhuận là một chỉ số thể hiện mức độ lợi nhuận cho thấy một công ty đạt được so với các chỉ số tài chính khác. Chỉ số này cho biết khả năng của doanh nghiệp trong việc tạo ra lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của mình.
Tỷ suất lợi nhuận Tiếng Anh là: Profit Margin, viết tắt ROS – Return On Sales.
Dựa trên các chỉ tiêu cần đánh giá hiệu quả sinh lời sẽ có các loại tỷ suất dưới đây
- Tỷ suất LN trên doanh thu
- Tỷ suất LN trên vốn chủ sở hữu (ROE)
- Tỷ suất LN trên vốn đầu tư (ROI)
- Tỷ suất sinh lời của tài sản (ROA)
Chính sách quản lý và hoạt động kinh doanh của công ty sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ suất này. Điều này, giúp hiểu rõ hơn về hiệu suất hoạt động và khả năng sinh lời của công ty.
Nó được sử dụng là một tiêu chí quan trọng. Giúp so sánh hiệu suất kinh doanh giữa các công ty trong cùng ngành hoặc cùng thị trường. Nó cho phép nhà đầu tư và các bên liên quan khác đánh giá sự thành công của công ty. Và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp để tăng trưởng mức lợi nhuận hơn nữa
2. Cách tính tỷ suất lợi nhuận
Công thức tính:
ROS = Lợi nhuận ròng / Doanh thu thuần
Trong đó:
- Doanh thu thuần là khoản thu được từ việc bán hàng hóa, dịch vụ sau khi đã loại các khoản giảm trừ doanh thu
- Lợi nhuận ròng là khoản lợi nhuận sau thuế cuối cùng là doanh nghiệp thu được.
Để biết được 2 chỉ số này, bạn có thể dựa trên số liệu trên báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Bạn cần dựa vào Doanh thu thuần (Mã số 10) và Lợi nhuận sau thuế (Mã số 60) trên báo cáo kết quả kinh doanh
3. Ý nghĩa và vai trò của tỷ suất lợi nhuận
Doanh nghiệp cần biết được vai trò và cốt lõi của ROS; bởi nó rất quan trọng trong việc xác định tình hình sinh lợi thực tế của công ty.
3.1 Ý nghĩa tỷ suất lợi nhuận là gì
Đo lường tỷ suất và xác định rõ doanh nghiệp có hoạt động hiệu quả hay không.
Thể hiện rõ bằng cách
- Nếu tỷ suất LN dương thì kinh doanh của doanh nghiệp đó đang lãi.
- Nếu tỷ suất LN âm thì kinh doanh của doanh nghiệp đó đang lỗ. Chủ doanh nghiệp cần có những phương án điều chỉnh kế hoạch kinh doanh.
Đôi khi, tỷ suất âm hay dương cũng chưa thể hiện rõ hiệu quả doanh nghiệp lắm. Muốn hiểu rõ mức độ và năng suất làm việc của doanh nghiệp. Thì các nhà quản trị phải đánh giá tổng quát toàn ngành mà mình đang hoạt động. Cần so sánh tỷ suất của doanh nghiệp mình với tổng số bình quân toàn ngành. Sau đó, đưa ra được các đánh giá khách quan và chủ quan mà doanh nghiệp vướng phải. Cuối cùng sẽ nhận định được kết quả chính xác nhất
>>> Xem thêm: Bất động sản “chạm đáy”, xuất hiện tín hiệu đảo chiều
3.2 Vai trò
Để tiếp tục kinh doanh tốt cần đặt sự quan trọng của tỷ suất LN lên hàng đầu. Vì tỷ suất này nắm các vai trò quan trọng như:
- Đánh giá tình hình kinh doanh của doanh nghiệp: Giúp đánh giá đúng hiệu quả hoạt động kinh doanh. Từ đó, doanh nghiệp xác định được dự án hay giai đoạn nào đang có lãi hay thua lỗ.
-
Đánh giá hiệu suất tài chính: Cung cấp cái nhìn cụ thể, chi tiết về các khía cạnh khác nhau của hiệu suất tài chính của doanh nghiệp. Bao gồm:
- Khả năng quản lý chi phí doanh nghiệp.
- Chiến lược định giá của doanh nghiệp.
- Lợi nhuận và sự ổn định của doanh nghiệp.
- Tiềm năng đầu tư của doanh nghiệp.
- Đánh giá hiệu suất tài chính
- Hoạch định chiến lược hợp lý: Giúp doanh nghiệp đưa ra các chiến lược cải thiện sản phẩm, dịch vụ kịp thời. Bằng việc đánh giá được tình hình kinh doanh và hiệu suất tài chính
- Khẳng định vị thế doanh nghiệp và thu hút đầu tư: Do tỷ suất lợi nhuận được đánh giá dựa trên lợi nhuận công ty tạo ra. Vì thế, đây là tiền đề quan trọng để doanh nghiệp khẳng định vị thế và thu hút vốn đầu tư. Ngoài ra, lợi nhuận của một doanh nghiệp còn phụ thuộc vào yếu tố khách quan khác như; tốc độ tăng trưởng ngành, đặc điểm lĩnh vực kinh doanh…
>> Do đó, tỷ suất lợi nhuận càng cao, chứng tỏ doanh nghiệp đang chiếm thị phần càng lớn trên thị trường.
4. Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu
Từ đây, cho biết trong 1 đồng doanh thu sẽ có bao nhiêu đồng lợi nhuận
Tỷ suất LN gộp: Là tỷ lệ giữa lợi nhuận gộp và doanh thu. Lợi nhuận gộp là số tiền thu được sau khi trừ đi chi phí sản xuất hàng hoá hoặc dịch vụ. Và công ty cũng biết được lợi nhuận đạt được từ hoạt động kinh doanh chính của mình.
Tỷ suất LN ròng là tỷ lệ giữa lợi nhuận ròng và doanh thu. Lợi nhuận ròng là số tiền thu được sau khi trừ đi tất cả các chi phí. Bao gồm cả chi phí vận hành, chi phí thuế và chi phí tài chính. Tỷ suất lợi nhuận ròng cho biết mức độ thực tế mà công ty đạt được sau khi đã trừ đi tất cả các khoản chi phí.
Công thức tính: Phụ thuộc vào loại tỷ suất mà bạn muốn tính toán.
Dưới đây là công thức tính hai tỷ suất quan trọng:
– Tỷ suất LN gộp = (Lợi nhuận gộp / Doanh thu) x 100
– Tỷ suất LN ròng = (Lợi nhuận ròng / Doanh thu) x 100
Công thức này sẽ cho kết quả dưới dạng phần trăm (%), giúp người đọc dễ dàng so sánh và hiểu được mức độ lợi nhuận của công ty.
5. Tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA)
Tỷ suất sinh lời trên tài sản là tỷ lệ giữa lợi nhuận ròng và tổng tài sản của công ty. ROA đo lường khả năng của công ty trong việc tạo ra lợi nhuận từ mỗi đơn vị tài sản đầu tư. Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu suất quản lý tài sản và sử dụng tài sản hiệu quả của công ty.
Tỷ suất sinh lời trên tài sản Tiếng Anh là Return On Assets
Chỉ số này thể hiện mối quan hệ giữa mức sinh lợi thực tế của doanh nghiệp so với tài sản đang sở hữu. Tức là một đồng vốn bỏ ra sẽ thu lại bao nhiêu lợi nhuận. Nếu tỷ lệ này cao chứng tỏ lợi nhuận sau thuế tăng, doanh nghiệp quản lý chi phí tốt. Và ngược lại tỷ lệ giảm là lợi nhuận thu về thấp thậm chí thâm hụt vốn bỏ ra.
Công thức tính:
ROA = (Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản bình quân) x 100
Trong đó:
- Lợi nhuận sau thuế: là lợi nhuận ròng dành cho cổ phiếu thường
- Tài sản: là tổng tài sản của doanh nghiệp
Khi sử dụng công thức, thường sẽ sử dụng tổng tài sản trung bình vì tổng tài sản có thể thay đổi trong năm. Chỉ cần cộng tài sản đầu kỳ và tài sản cuối kỳ với nhau trên bảng cân đối kế toán và chia cho hai để tính tài sản trung bình trong năm.
6. Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE)
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu là tỷ lệ giữa lợi nhuận ròng và vốn chủ sở hữu của công ty. ROE đo lường khả năng của công ty trong việc sinh lời từ mỗi đơn vị vốn chủ sở hữu đầu tư.
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu Tiếng Anh là ROE – Return on Equity
Chỉ số này thường được xem là một trong những chỉ số quan trọng nhất để đánh giá hiệu suất kinh doanh và khả năng tạo ra giá trị cho cổ đông.
Công thức tính:
ROE = (Lãi ròng / Vốn chủ sở hữu bình quân) x 100
Trong đó:
- Lãi ròng còn gọi là lợi nhuận ròng từ lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh sau khi đã trừ thuế thu nhập
- Vốn chủ sỡ hữu là trung bình cộng vốn chủ sở hữu doanh nghiệp thời kỳ đầu và cuối kỳ
6. Mối quan hệ giữa ROS – ROA – ROE
Các tỷ suất LN ROS – ROA – ROE; Có mối quan hệ chặt chẽ và thể hiện các khía cạnh khác nhau của hoạt động kinh doanh công ty. ROS đo lường khả năng sinh lời của công ty từ mỗi đơn vị doanh thu. ROA đo lường khả năng sinh lời từ mỗi đơn vị tài sản đầu tư. Và ROE đo lường khả năng sinh lời từ mỗi đơn vị vốn chủ sở hữu.
- Chỉ số ROA tỷ lệ thuận với ROS, khi chỉ số ROS tăng sẽ làm cho ROA tăng tương ứng.
ROE là chỉ số quan trọng để đánh giá công ty có đang sử dụng tiền của mình tốt không. Nó phản ánh “sức khỏe” của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp khác cùng ngành trên thị trường.
Vốn chủ sở hữu cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi sử dụng, nếu không sẽ dẫn đến nguy cơ phá sản doanh nghiệp. Mối quan hệ giữa ROE và ROS là tỷ lệ thuận:
- ROS tăng thì ROE cũng tăng tương ứng
- ROS giảm kéo theo ROE giảm tương ứng.
Tỷ suất LN là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu suất kinh doanh của công ty. Từ cách tính và mối quan hệ giữa các tỷ suất LN.Các loại tỷ suất lợi nhuận như tỷ suất lợi nhuận gộp, tỷ suất lợi nhuận ròng, ROA và ROE cung cấp cái nhìn chi tiết về các khía cạnh khác nhau của hoạt động kinh doanh. Giúp người đọc hiểu rõ hơn về hoạt động tài chính của công ty và đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn.
Tạm kết
Tỷ suất lợi nhuận chính là mục tiêu quan trọng cần đạt được đối với mỗi doanh nghiệp. Cần tận dụng mạnh mẽ các yếu tố thúc đẩy khả năng sinh lời. Đồng thời cải thiện quản lý tài chính, doanh nghiệp sẽ tiến tới sự thành công và bền vững trên thị trường ngày càng cạnh tranh. Hãy theo dõi OneDay và tiếp tục tìm hiểu và nắm vững các khái niệm về tỷ suất lợi nhuận. Để đưa ra những quyết định đúng đắn và định hướng phát triển bền vững cho doanh nghiệp của bạn.
