Kiến Trúc Đông Dương (Indochine) Là Gì? Tìm Hiểu Khởi Nguyên Phong Cách Indochine

Sự kết hợp giữa châu Âu hiện đại, lãng mạn và tinh tế với phương Đông trầm mặc; sâu lắng đã tạo nên những hình ảnh đặc trưng của kiến trúc Đông Dương. Hãy cùng OneDay khám phá hành trình của kiến trúc Đông Dương, nguồn cảm hứng không ngừng cho ngôi nhà Việt Nam.

1. Khởi nguyên phong cách kiến trúc Đông Dương

1.1 Phong cách kiến trúc Đông Dương là gì

Phong cách kiến trúc Đông Dương, hay Indochine Style; là sự kết hợp tinh tế giữa kiến trúc Pháp và văn hóa truyền thống Đông Á.

Indochine, từ tiếng Pháp, có nghĩa là Đông Dương; được áp dụng vào các công trình tại những nước Đông Dương thuộc quyền quản lý của Pháp. Phong cách này tạo nên một điểm chạm; một sự giao thoa độc đáo giữa hai nền văn hóa châu Âu và châu Á.

Giới điệu mộ ví Indochine Style như “nụ hôn kiểu Pháp trên môi cô nàng Á Đông”; vừa lãng mạn tinh tế nhưng không kém phần đằm thắm truyền thống. 

Đọc thêm: Thiết Kế Ngoại Thất Là Gì? 6 Nguyên Lý Trang Trí Quan Trọng

1.2 Lịch sử của kiến trúc Đông Dương

Kiến trúc Đông Dương nở rộ trong thời kỳ Pháp thuộc, từ năm 1880 đến 1941. Phong cách Pháp được đưa vào Việt Nam; nhưng phải trải qua sự thích ứng để phù hợp với địa phương. Người Pháp áp đặt thống trị; nhưng để giữ lòng tin dân chúng, họ bắt đầu tôn trọng và tìm hiểu về văn hóa Đông Dương.

Đến những năm 30 – 40 của thế kỷ XX, khi đế chế Pháp suy yếu tại Việt Nam; một số kiến trúc sư người Pháp đã đến Trường Mỹ Thuật Đông Dương để truyền đạt ý tưởng sáng tạo; với đặc điểm riêng của văn hóa Việt Nam. Ernest Hébrard, một trong những người ảnh hưởng lớn nhất đến kiến trúc Đông Dương; đã giúp đưa phong cách này lên tầm cao mới.

Phong cách Đông Dương không chỉ là sự chiết trung của Á – Âu; mà còn là bản năng sáng tạo, kết hợp đặc điểm kiến trúc của Việt Nam, Lào, Campuchia; và thậm chí là Trung Hoa. Ernest Hébrard đã tận dụng “phong cách kiến trúc Đông Dương” một cách độc đáo, sáng tạo; tạo ra những tác phẩm nghệ thuật với giá trị lịch sử và văn hóa cao.

Để thích nghi với khí hậu khắc nghiệt, kiến trúc Đông Dương đã được hình thành thông qua việc cải biến kiến trúc Pháp cổ thành phong cách ấn tượng và sáng tạo.

Là một phong cách có tuổi đời lâu dài, kiến trúc Đông Dương vẫn là sự chọn lựa hàng đầu trong thiết kế nội thất nhà ở, vì nó mang đến không khí ấm cúng, gần gũi và kính trọng đối với giá trị văn hóa của Việt Nam.

2. Đặc trưng kiến trúc Đông Dương

2.1 Về màu sắc chủ đạo

Trong phong cách Indochine, việc sử dụng các gam màu trung tính như vàng nhạt, vàng kem trắng, nâu và đen; tạo nên không gian nội thất sang trọng và ấm áp. Những màu này thường được áp dụng cho các bề mặt chính như tường, sàn và các món đồ nội thất lớn.

Đồng thời, để tạo điểm nhấn và tính nghệ thuật, phong cách này thường sử dụng các tông màu mạnh như vàng cam, đỏ, xanh nhạt cho các chi tiết trang trí nhỏ như gối, rèm cửa, màn trần.

Màu sắc tự nhiên của gỗ, tre và nứa cũng đóng vai trò quan trọng; giúp tạo nên không gian gần gũi với thiên nhiên, mang lại vẻ ấm áp và mộc mạc cho không gian nội thất.

Tổng thể, việc kết hợp các gam màu trung tính, màu sắc mạnh và màu tự nhiên trong phong cách Indochine tạo ra sự cân bằng và hài hòa, tạo nên không gian nội thất ấm áp, trang nhã và tinh tế.

2.2 Vật liệu và nội thất

Vật liệu

Chất liệu gỗ đóng vai trò quan trọng trong thiết kế nội thất Đông Dương; mang lại vẻ ấm áp, mộc mạc và sang trọng. Gỗ được sử dụng cho nhiều bề mặt như tường, sàn, cửa, tủ, giường, bàn và các chi tiết trang trí khác như hình tròn, phù điêu.

Tre là một chất liệu phổ biến, tạo vẻ tự nhiên, thanh lịch và gần gũi với thiên nhiên. Thường được ứng dụng trong việc làm chi tiết trang trí, bức tường treo, rèm tre, màn chắn và các đồ nội thất khác.

Gạch cũng đóng vai trò quan trọng, với gạch bông và gạch nung được sử dụng trên bức tường, sàn nhà và các bề mặt khác. Gạch bông thường có màu sắc trung tính và được chế tác thành họa tiết hoa văn tinh tế; tạo vẻ đẹp sang trọng và tinh tế cho không gian nội thất Đông Dương.

Nội thất

Trong nội thất phong cách Đông Dương, không thể thiếu những món đồ như tủ, phản, bình phong; đặc trưng với vẻ đẹp cổ điển và chất văn hóa Việt Nam, được chế tác tỉ mỉ từ gỗ tự nhiên.

Để tạo điểm nhấn hiện đại và tính thực tiễn, thường sử dụng đèn để bàn, quạt trần và đồng hồ quả lắc trong không gian nội thất.

Những món đồ này không chỉ có tác dụng tiện ích; mà còn đem đến sự đa chiều và điểm nhấn đặc biệt cho ngôi nhà theo phong cách Indochine.

2.3 Hoa văn và các họa tiết trang trí

Phong cách Đông Dương thường sử dụng hoa văn và họa tiết quan trọng trong thiết kế nội thất. Dưới đây là những họa tiết phổ biến trong phong cách này:

• Họa tiết Kỷ Hà:

Là mẫu lưới hình lục giác, thường trang trí tranh, lọ hoa, đèn trần… Tạo vẻ đẹp hài hòa và cuốn hút qua sự điệu đà và sắp xếp khéo léo của hình lục giác và tam giác.

• Họa tiết hình chữ nhật:

Có ảnh hưởng từ văn hóa Trung Quốc, thường sử dụng chữ Hán tự như Hỷ, Phúc, Lộc, Thọ. Kết hợp các đường nét đơn giản và liền trong hình chữ nhật, tạo ra mẫu hoa văn độc đáo.

• Họa tiết tĩnh vật:

Thường sử dụng trái châu và bát bửu làm điểm nhấn. Trái châu thường có hình ảnh hai con rồng cách điệu ở hai đầu góc mái. Bát bửu bao gồm các đồ vật như quả bầu, quạt, đàn, bút, phất trần, gươm, sách, cây sao,…

• Họa tiết hoa quả, cây lá:

Đại diện cho sự tươi mới và sự sống; bao gồm loại hoa quả và cây lá như tùng, sen, cúc, trúc, mai. Đồng thời cũng tượng trưng cho Tứ Quý của bốn mùa trong năm.

• Họa tiết hình thú:

Thường sử dụng hình ảnh các con vật mang lại may mắn theo quan niệm Á Đông. Thường kết hợp với các hoạt tiết khác như kỷ hà, hồi văn, hình chữ. Tứ Linh (Long, Lân, Quy, Phụng) là một trong những họa tiết phổ biến.

2.4 Phù điêu truyền thống Việt Nam

Phù điêu là nghệ thuật điêu khắc sáng tạo bằng cách đắp lên hoặc khoét lõm, kết hợp các yếu tố điêu khắc vào bề mặt chất liệu chính để tạo cảm giác khối lượng.

Tìm hiểu: TOP 20+ Mẫu Nhà Mái Nhật Đẹp Mê Ly, Thịnh Hành Nhất 2023

3. Đặc điểm kiến trúc Đông Dương cách tân

Kiến trúc Đông Dương cách tân không chỉ đơn thuần là sự pha trộn giữa văn hóa truyền thống và hiện đại mà còn là bức tranh sáng tạo, phản ánh sự đổi mới và linh hoạt trong thiết kế kiến trúc.

3.1 Kỹ thuật và vật liệu xây dựng

Phần kỹ thuật và vật liệu xây dựng của những công trình này đánh bại thời gian với việc sử dụng thép tiền chế và sành sứ đa màu, mang lại sự độc đáo và tinh tế.

Ngói lợp mái ardoise (đá xám chẻ) và gạch lát sàn với họa tiết caro truyền thống là những chi tiết kiến trúc thường thấy. Thêm vào đó là các phương tiện kỹ thuật mới như cổng sắt uốn; cột thu lôi chống sét, bóng đèn điện, và cửa lấy sáng với tranh kính Tiffany theo phong cách Art Nouveau.

3.2 Hình khối kiến trúc

Hình khối kiến trúc trong phong cách Đông Dương cách tân được thiết kế với sự tự do và sự cân đối. Nét đặc trưng của các hình khối này là sự giao thoa giữa nền kiến trúc cổ điển Pháp và không khí Á Đông.

Con sơn, con tiền, mái đua, mái chống hắt tạo nên bức tranh hài hòa, làm cho mỗi công trình trở nên độc đáo và phong cách riêng biệt.

3.3 Giải pháp kiến trúc Đông Dương

Giải pháp kiến trúc Đông Dương cách tân thực sự chú trọng đến sự thoáng đãng và cách nhiệt.

Hành lang và dàn pergola được thiết kế rộng lớn; nối dài với các công trình để tạo ra không gian thông thoáng và phù hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm của Việt Nam. Những giải pháp này không chỉ tạo ra môi trường sống thoải mái; mà còn phản ánh sự linh hoạt và sáng tạo trong việc đáp ứng yêu cầu khắt khe của khí hậu.

3.4 Mái nhà độc đáo

Mái ngói âm dương theo kiểu truyền thống của Việt Nam không chỉ giữ lại vẻ đẹp lịch sử; mà còn làm nổi bật tính chất thông thoáng và thẩm mỹ của kiến trúc Đông Dương cách tân.

Cách bố trí các “khu đĩ” (ở hai đầu hồi nơi tiếp giáp của các mái, hình tam giác) tạo ra không gian thông thoáng; kết hợp với việc sử dụng seno thu nước mưa; giải pháp này không chỉ đảm bảo tính tinh tế mà còn chứng minh sự hiệu quả trong việc chống nắng và chống mưa.

3.5 Hệ thống cửa cao và dày

Hệ thống cửa sổ 2 lớp của kiến trúc Đông Dương cách tân là một kiệt tác linh hoạt.

Lớp trong với khung kính giữ ánh sáng và ngăn mưa gió; còn lớp ngoài với cửa chớp và pano gỗ kết hợp với song sắt giúp thông khí và lấy ánh sáng; tạo ra một không gian sống vừa hiện đại vừa truyền thống.

Mẫu cửa lá sách, được biết đến như cửa chớp; không chỉ mang đến tính thẩm mỹ mà còn thúc đẩy hiệu quả thông gió và lấy sáng; tạo ra một không gian sống đồng đều và hài hòa giữa các yếu tố tự nhiên và kiến trúc.

Điều này chứng tỏ rằng kiến trúc Đông Dương cách tân không chỉ là nơi sống; mà còn là tác phẩm nghệ thuật độc đáo, nơi tinh thần văn hóa và sự sáng tạo hội tụ.

4. Công trình kiến trúc thiết kế Đông Dương nổi tiếng ở Việt Nam

Kiến trúc Đông Dương (kiến trúc Indochine) là di sản văn hóa đậm đà; chứa đựng những dấu ấn lịch sử vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Nó đại diện cho một phần quan trọng trong quá trình phát triển và hình thành của xã hội hiện đại.

Cùng OneDay điểm qua những kiệt tác theo phong cách Indochine nổi tiếng – những điển hình cho sự phát triển nổi bật của phong cách kiến trúc Đông Dương trong bối cảnh lịch sử đa dạng.

5. TOP mẫu thiết kế theo kiến trúc Đông Dương được sử dụng nhiều

Tạm kết

Kiến trúc Đông Dương không chỉ là di sản lịch sử; mà còn là nguồn động viên cho sự sáng tạo và tôn vinh vẻ đẹp văn hóa độc đáo trong lòng mỗi người con Việt Nam. OneDay tin rằng, sự kết hợp tinh tế giữa nét đẹp truyền thống và tinh thần đương đại đã tạo nên những kiệt tác kiến trúc; góp phần làm phong phú và duy trì bản sắc văn hóa của Việt Nam qua thời đại.